Πώς εξελίχθηκαν οι Πριγκίπισσες της Ντίσνεϋ

Katerina Kar

Νεοφερμένος

Η Katerina Kar αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Έχει γράψει 10 μηνύματα.
Από πού προέρχονται και ποια είναι η σημασία τους

Αυτό το άρθρο γράφεται διότι είμαι ένα αγόρι που μεγάλωσε με τις ταινίες της Ντίσνεϋ. Για την ακρίβεια, το γράφω αυτό διότι τα άλλα αγόρια που μια μέρα θα γίνουν μπαμπάδες πρέπει να ξέρουν με ποια πρότυπα μεγαλώνουν τα παιδιά τους.

Η μητέρα μου και η γιαγιά μου λάτρευαν να με πηγαίνουν να βλέπω επανεκδόσεις ταινιών της Ντίσνεϋ όταν ήμουν πολύ μικρός όπως Τα 101 σκυλιά της Δαλματίας και Το Βιβλίο της Ζούγκλας και ήταν η καλύτερη μου. Από τότε που γεννήθηκα το 1984, η πρώτη πραγματική «Πριγκίπισσα» της Ντίσνεϋ που είδα στο σινεμά ήταν η Μπελ από την Πεντάμορφη και το Τέρας. Πολύ σύντομα θυμάμαι που ακολούθησαν η Άριελ από τη Μικρή Γοργόνα και η Γιασμίν από τον Αλαντίν.

Πάντα είχα πρόβλημα στο να ταυτιστώ με τον αρσενικό πρωταγωνιστή στις ταινίες αυτές καθώς α) ήμουν πολύ μικρός για να με ενδιαφέρουν τα κοριτσάκια και β) επειδή σε καμία περίπτωση δεν είχα έξοχη εμφάνιση. Επίσης με απασχολούσαν θέματα που είχαν να κάνουν με τους ρόλους των φύλων. Ένα από τα αγαπημένα μου πράγματα στις ταινίες της Ντίσνεϋ ήταν ότι, μιας και κανένας δεν μπορούσε να διαβάσει το μυαλό μου, είχα τη δυνατότητα να εκφράζω την προτίμησή μου στους ήρωες που μου άρεσαν καλύτερα. Περιττό να πω ότι περισσότερο μου άρεσαν η Μπελ και η Άριελ. Δεν με ένοιαζαν και πολύ ο Αλαντίν και το Τέρας− ήταν άλλωστε πολύ μακριά από αυτό που θα μπορούσα να γίνω (ή θα ήλπιζα να γίνω).

Βέβαια οι ταινίες της Ντίσνεϋ δεν ήταν το πρώτο μέρος να ανατρέξεις για να καταλάβεις το αντίθετο φύλο, αλλά ήταν πάντα εκεί διαθέσιμες. Η οικογένειά μου αποτελούνταν κυρίως από γυναίκες και δεν είχα καθόλου σχέσεις με άνδρες. Ως αγόρι που δεν είχε και την καλύτερη ανδρική καθοδήγηση, πρέπει να αναφέρω ότι η αρραβωνιαστικιά μου κι εγώ θέλουμε να κάνουμε παιδιά. Ίσως κάνουμε αγοράκι ή κοριτσάκι. Θα δουν τις ταινίες που είδαμε κι εμείς ως παιδιά κι ελπίζω να τους καθοδηγήσω όταν θα έχουν απορίες.

Δε θα αναθρέψει τα παιδιά μου η Ντίσνεϋ. Εγώ θα το κάνω. Ωστόσο… η Ντίσνεϋ θα είναι μια μεγάλη επιρροή. Θα προβάλλουν χαρακτήρες για να εξιτάρουν τα φαντασία των παιδιών μου, αγόρι ή κορίτσι, και ως ένας άντρας που θέλει σύντομα να γίνει πατέρας πρέπει να καταλάβω τα πράγματα στο σωστό πλαίσιο. Το γενικό πλαίσιο που κάνει κάτι καλό ή κακό για ένα παιδί είναι διαφορετικό και ο καθένας έχει τη δική του άποψη πάνω στο θέμα. Ελπίζω αγαπητέ αναγνώστη πως όσα παραθέτω εδώ να σε κάνουν να κατανοήσεις καλύτερα ένα από τα πιο γνωστά σύμβολα των παιδικών μας χρόνων, για όλα τα φύλα, τις Πριγκίπισσες της Ντίσνεϋ.

Για τα στοιχεία που θα παραθέσω θέλω να κάνω κάποιες «τεχνικές» διευκρινίσεις. Πρώτα απ’ όλα, μελετώ μόνο τους ανθρώπινους χαρακτήρες. Όχι τον Βασιλιά των λιονταριών, τις Αριστόγατες, κτλ… Επιπλέον αναφέρω μόνο χαρακτήρες που είτε είναι πριγκίπισσες είτε παρουσιάζονται να είναι από βασιλική οικογένεια.

Η Πρώτη Γενιά των Πριγκιπισσών - από το 1937 μέχρι το 1959
Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι (1937), η Σταχτοπούτα (1950) και η Ωραία Κοιμωμένη (1959)

Αυτές οι τρεις Πριγκίπισσες αποτελούν αυτό που ονομάζω την «Πρώτη Γενιά». Αυτή η γενιά εκτείνεται σε μεγάλο χρονικό διάστημα και είναι η περίοδος όπου θεμελιώθηκε το είδος των Πριγκιπισσών στο σύνολό του. Έχουμε λοιπόν τη Χιονάτη (1937), τη Σταχτοπούτα (1950) και την Πριγκίπισσα Αυγή από την Ωραία Κοιμωμένη (1959). Η Χιονάτη και η Αυγή γεννήθηκαν Πριγκίπισσες, ενώ η Σταχτοπούτα προορίζεται για τη θέση της Πριγκίπισσας μέσω του γάμου (παρόλο που σίγουρα προέρχεται από πλούσια οικογένεια). Έτσι, οι Πριγκίπισσες της πρώτης γενιάς είναι γαλαζοαίματες και δε δουλεύουν, με εξαίρεση τη Σταχτοπούτα που είναι θα λέγαμε ίσως και η πιο σκληρά εργαζόμενη Πριγκίπισσα μέχρι την Τιάνα το 2009. Είναι σημαντικό επίσης να αναφέρουμε ότι δε διευκρινίζεται αν κάποια από αυτές γίνεται Βασίλισσσα αφού παντρευτούν, δεδομένου ότι οι σύζυγοί τους είναι όλοι Πρίγκιπες.

Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο είναι η αξία που έχει το Φιλί της Αληθινής Αγάπης καθώς εδραιώνεται ως η πιο σημαντική πράξη αγάπης στις Πριγκίπισσες της πρώτης γενιάς. Οι δύο Πριγκίπισσες (Χιονάτη και Αυγή) σώζονται από το Φιλί. Όλες όμως σώζονται από την άσχημη κατάσταση στην οποία βρίσκονταν. Η Σταχτοπούτα ζει με τη βάναυση οικογένειά της και τη σώζει ο Γοητευτικός Πρίγκιπας. Η Χιονάτη ήταν νεκρή στο δάσος όταν ήρθε ο Πρίγκιπάς της. Η Αυγή ήταν σαν τη Χιονάτη, στην ουσία νεκρή, όταν την έσωσε ο Πρίγκηπας Φίλιππος. Αυτές οι Πριγκίπισσες σώζονται από τις κακιές γυναίκες των οικογενειών τους. Και οι τρεις νικούν το «κακό» στις ταινίες. Καμία Πριγκίπισα ωστόσο δεν αντιμετωπίζει η ίδια τον εχθρό της καθώς οι Πρίγκιπες είναι αυτοί που τις σώζουν. Για την ακρίβεια, με εξαίρεση τη Σταχτοπούτα, η Αυγή και η Χιονάτη δεν ξέρουν καν ποιο είναι το πρόσωπο που προσπαθεί να τις σκοτώσει.

Τέλος πρέπει να αναφερθεί ότι αυτές οι Πριγκίπισσες δεν έχουν γονείς και εμφανίζονται μόνο οι μητριές τους.
Στο τέλος, όλες οι Πριγκίπισσες της πρώτης γενιάς «έζησαν καλά κι εμείς καλύτερα».

Η Δεύτερη Γενιά των Πριγκιπισσών - από το 1989 μέχρι το 1992
Η Μικρή Γοργόνα (1989), η Πεντάμορφη και το Τέρας (1991), ο Αλαντίν (1992)

Είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι Πριγκίπισσες της δεύτερης γενιάς, που θεωρούνται από τις πιο σημαντικές της Ντίσνεϋ, εμφανίζονται σε διάστημα λιγότερο από τέσσερα χρόνια αν υπολογίσουμε το χρόνο που πήρε στην Ντίσνεϋ να δημιουργήσει τις τρεις πρώτες Πριγκίπισσες καθώς και το μεγάλο χρονικό διάστημα που πέρασε μέχρι να δημιουργηθεί η δεύτερη γενιά. Μέσα σε μόλις τέσσερα χρόνια οι Πριγκίπισσες διπλασιάστηκαν και από τρεις έγιναν έξι! Αυτά τα βήματα ήταν πολύ θετικά.

Εδώ αξίζει να αναφέρω ότι η Ποκαχόντας βγήκε το 1995 και η Μουλάν το 1998. Δεν τις περιέλαβα όμως στις Πριγκίπισσες διότι η Μουλάν δεν είναι πρικίπισσα ούτε στην ταινία ούτε στην αληθινή ιστορία η οποία ενέπνευσε την ταινία. Όσο για την Ποκαχόντας δε θα μου άρεσε να αποδώσω έναν ευρωπαϊκό τίτλο σε μία μη Ευρωπαϊκή φυλή η οποία είχε αρχηγό και όχι βασιλιά κι έτσι δεν είναι Πριγκίπισσα. Επιπλεόν η ηρωίδα της Ντίσνεϋ δεν είχε κοινά στοιχεία με την αληθινή Ποκαχόντας. Ωστόσο η περίοδος από 1989-1998 είναι πολύ σημαντική καθώς σε λιγότερο από δέκα χρόνια βγήκαν πέντε χαρακτήρες της Ντίσνεϋ.

Σε αντίθεση με την πρώτη γενιά Πριγκιπισσών, η δεύτερη γενιά είχε μακράν περισσότερο χαρακτήρα. Η Άριελ, η Γιασμίν και η Μπελ εμφανίζονται με δυνατή προσωπικότητα αν τις βάλεις απέναντι από τη Χιονάτη, την Αυγή και τη Σταχτοπούτα. Επιπλέον η Γιασμίν ήταν η πρώτη μη Ευρωπαία Πριγκίπισσα στην ιστορία της Ντίσνεϋ. Επιπλέον, οι νέες Πριγκίπισσες περνούσαν περισσότερο χρόνο στο να γνωρίσουν τους «Πρίγκιπές» τους.

Η Γιασμίν και η Άριελ ανήκουν σε αριστοκρατική γενιά ενώ η Μπελ την κερδίζει μέσω του γάμου της. Και πάλι, η πλειονότητα των Πριγκιπισσών των 90ς κατάγονται από βασιλική γενιά. Επιπλέον, καμία Πριγκίπισσα δε γίνεται Βασίλισσα κατά τη διάρκεια της ταινίας ή μόλις η ταινία τελειώνει. Μόνο στην περίπτωση της Μπελ μπορεί να υποτεθεί ότι γίνεται Βασίλισσα καθώς το Τέρας (όλως περιέργως!) δεν έχει οικογένεια.

Και οι τρεις Πριγκίπισσες της δεύτερης γενιάς αντιμετωπίζουν οι ίδιες τους εχθρούς τους, αλλά καμία ωστόσο δεν τους νικά. Η Γιασμίν δείχνει μεγάλη πονηριά όταν ξεγελά τον Τζαφάρ με τη γοητεία της, η Μπελ διώχνει τον Γκαστόν και τον αγνοεί και η Άριελ κυριολεκτικά πονάει πολύ ώστε να μπορέσει να σώσει τον Έρικ. Ωστόσο η Γιασμίν βρίσκεται παγιδευμένη, η Άριελ γίνεται στόχος και η Μπελ κάθεται σε ένα μπαλκόνι όσο το Τέρας παλεύει με τον Γκαστόν. Ένα θετικό που βγαίνει από τη δεύτερη γενιά είναι πως οι γυναίκες δεν έρχονται σε σύγκρουση μόνο με γυναίκες σε αυτές τις ταινίες. Η Ούρσουλα (από την Άριελ) είναι ο μοναδικός κακός χαρακτήρας που είναι γυναίκα σε αυτή τη δεύτερη γενιά. Επιπλέον, ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως οι πατεράδες γίνονται το μεγαλύτερο εμπόδιο για τις Πριγκίπισσες. Η Γιασμίν και η Μπελ έχουν…ενδιαφέροντες…πατεράδες. Η Μπελ και η Γιασμίν είναι προφανώς πολύ εξυπνότερες από ότι εκείνοι. Ωστόσο οι περίπλοκες σχέσεις μεταξύ τους είναι αυτό που ωθεί την πλοκή στην ταινία. Και η Άριελ έχει προβλήματα στη σχέση με τον πατέρα της που όμως στο τέλος λύνονται και αποκαθίσταται η σχέση τους. Όλες οι πλοκές στη δεύτερη γενιά ξεκινούν με κάποια αρνητικά γεγονότα ανάμεσα σε πατέρα και κόρη. Καμία από αυτές τις Πριγκίπισσες δεν έχει μητέρα.

Επίσης, οι ταινίες έχουν τέλος που υπαινίσσεται το γάμο. Η Μπελ και ο νέος της σύζυγος εμφανίζονται σε ένα βιτρό όπου φαίνεται εστεμμένη. Η Γιασμίν με τον Αλαντίν στο τέλος εμφανίζονται με γαμήλια περιβολή και εμφανίζονται πυροτεχνήματα. Στη Μικρή Γοργόνα στο τέλος βλέπουμε το γάμο του Έρικ και της Άριελ. Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως η Μπελ και η Άριελ πηγαίνουν να ζήσουν στο σπίτι του άντρα τους, αλλά με τον Αλαντίν γίνεται το αντίθετο.

Τέλος το Φιλί της Αληθινής Αγάπης μπαίνει και πάλι στο παιχνίδι εδώ… αλλά έχει κάποιες διαφορές. Το Φιλί είναι σημαντικό στοιχείο πλοκής στη Μικρή Γοργόνα. Επίσης στην Πεντάμορφη και το Τέρας, το Φιλί χρησιμοποιείται και πάλι με μοναδικό τρόπο. Ενώ είναι η αγάπη της Μπελ για το Τέρας που του σώζει τη ζωή, το φιλί της αποκαθιστά ολόκληρο το Βασίλειο (κυριολεκτικά!) και σώζει τους υπηρέτες.

Τέλος, εδώ φαίνεται κάτι πρωτότυπο: Ο Αλαντίν μετακομίζει στο παλάτι της Γιασμίν. Άλλωστε πώς θα περίμενε η κόρη του βασιλιά να μείνει μαζί του στα καταγώγια; Ωστόσο, η πλειονότητα των ταινιών τελειώνουν με τις γυναίκες να μετακομίζουν στα κάστρα των αντρών.

Αυτή η περίοδος είναι σημαντική διότι οι αλλαγές στην πλοκή ξεκινούν να απομακρύνουν το είδος των Πριγκιπισσών από αυτές των παραδοσιακών παραμυθιών. Κάποια στοιχεία δεν αλλάζουν, ωστόσο αλλαγές πραγματοποιούνται. Η «Πριγκίπισσα της Ντίσνεϋ» επισήμως γίνεται ένα όχημα εμπορευματοποίησης.

Η Τρίτη Γενιά των Πριγκιπισσών - από το 2009 μέχρι το 2013
Η Πριγκίπισσα και ο Βάτραχος (2009), Μαλλιά Κουβάρια (2010), Ψυχρά κι ανάποδα (2013)

Σε αυτή τη γενιά μπορούμε να δούμε δραστικές αλλαγές στο μοντέλο της Πριγκίπισσας όπως παρουσιάζεται τα τελευταία 72 χρόνια.

Ενώ στις προηγούμενες γενιές οι Πριγκίπισσες παντρεύονταν και αποκτούσαν τίτλο ή παρέμεναν Πριγκίπισσες στο τέλος της ταινίας, η τρίτη γενιά είναι πολύ διαφορετική. Η Τιάνα (Η Πριγκίπισσα και ο Βάτραχος) καταφέρνει μόνη της να γίνει Πριγκίπισσα αφού έχει σώσει τον Ναβίν και την πόλη της Νέας Ορλεάνης. Επίσης είναι η πρώτη Πριγκίπισσα που έχει πραγματικά δουλέψει σκληρά στη ζωή της μετά τη Σταχτοπούτα το 1950. Η Ραπουνζέλ (Μαλλιά Κουβάρια) έρχεται σε άμεση σύγκρουση με τη Μητέρα Γκόθελ και σώζει τη ζωή του Φλιν. Η Έλσα (Ψυχρά κι Ανάποδα) ξεκινά ως Πριγκίπισσα αλλά γρήγορα γίνεται Βασίλισσα στα πρώτα 20 λεπτά της ταινίας.

Οι περισσότερες από αυτές τις Πριγκίπισσες νικούν τους εχθρούς τους ή τουλάχιστον τους αντιμετωπίζουν δυναμικά οι ίδιες. Η Τιάνα συντρίβει τον Δρ. Φασίλιερ και καταρρίπτει τα ψέματά του. Η Ραπουνζέλ αντιμετωπίζει και προκαλεί ευθέως την Γκόθελ φτάνοντας ακόμα και στο σημείο να επιβάλλει όρους για τη σωτηρία της ζωής του Φλιν. Η Άννα χτυπάει τον Χανς κι έπειτα τη σώζει η Έλσα. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτές οι Πριγκίπισσες είναι περισσότερο επιρρεπείς στο να σώζουν τους άντρες από το να σώζονται από αυτούς.

Μία άλλη ανατροπή είναι το Φιλί της Αληθινής Αγάπης. Η μοναδική ταινία που πραγματικά δουλεύει είναι Η Πριγκίπισσα και ο Βάτραχος. Ενώ η Δεύτερη Γενιά είχε τη σκηνή του απόλυτα μαγικού φιλιού της Μπελ που απεκατέστησε το βασίλειο και η λογική στην πλοκή της Άριελ έλεγε ότι το φιλί του Έρικ θα έσπαγε τα μάγια της Ούρσουλας, αυτή η Γενιά των χαρακτήρων της Ντίσνεϋ έχει μόνο το φιλί του Ναβίν και της Τιάνας. Ένα φιλί όμως που έγινε έχοντας απόλυτα αποδεκτεί την ιδέα ότι τίποτα δε θα άλλαζε όταν θα φιλιόντουσαν.

Επιπλέον, αυτή η Γενιά των Πριγκιπισσών της Ντίσνεϋ έχει τους λιγότερους Πρίγκιπες με τον Ναβίν να είναι ο μοναδικός, καθώς ο Χανς είναι ανταγωνιστής και ο Φλιν είναι ένας εγκληματίας. Ακόμα και τον Ναβίν διστάζω να τον υπολογίσω ως Πρίγκιπα καθώς είναι ένας αργόσχολος που ερωτοτροπεί. Στις άλλες γενιές μόνο ο Αλαντίν ήταν ο αλλόκοτος αρσενικός πρωταγωνιστής. Ωστόσο τώρα η έννοια του "Ηρωικού" Πρίγκιπα αποτελεί παρελθόν. Το να είσαι Πρίγκιπας αρχίζει να εξαρτάται από τον χαρακτήρα και όχι από τη γενιά κάποιου.

Επίσης, αυτές οι Πριγκίπισσες της Τρίτης Γενιάς έχουν διαφορετικές οικογένειες από της Δεύτερης ή της Πρώτης Γενιάς. Η Τιάνα (και ο Ναβίν) έχουν και τους δύο γονείς τους εν ζωή. Η μητέρα της, αν και δεν είναι πρωταγωνιστικός χαρακτήρας, εμφανίζεται στην ταινία. Ωστόσο είναι σημαντικός χαρακτήρας καθώς δείχνει πως η Τιάνα προέρχεται από μια οικογένεια όπου η μητέρα της έχει τη δική της (επιτυχημένη!) επιχείρηση και ενέπνευσε την κόρη της να κάνει το ίδιο. Στα Μαλλιά Κουβάρια η έννοια για το ποια είναι ή δεν είναι καλή μητέρα φαίνεται από τη συμπεριφορά της αληθινής μητέρας της Ραπουνζέλ που θρηνεί και που μαζί με τον σύζυγό της στέλνουν φαναράκια στον ουρανό για να βρουν το παιδί τους. Ενώ από την άλλη, η Γκόθελ κυριολεκτικά αποστραγγίζει το «Λουλούδι της Ζωής» από τη Ραπουνζέλ. Στο Ψυχρά κι ανάποδα οι γονείς της Έλσας και της Άννας εμφανίζονται στην οθόνη τουλάχιστον για αρκετή ώρα ώστε να δείξουν ότι θέλουν να προστατεύσουν τα παιδιά τους.

Επιπλέον το τέλος της ταινίας με γάμο ανατρέπεται περισσότερο σε σχέση με τις προηγούμενες Γενιές. Ο γάμος της Τιάνας και του Ναβίν υπάρχει ως σημείο πλοκής για να επικυρώσει την αποδοχή της αγάπης τους και της κατάστασής τους. Έχει σκοπό που εξυπηρετεί την πλοκή. Στα Μαλλιά Κουβάρια αναφέρεται πως θα γίνει γάμος στο μέλλον αλλά δεν τον δείχνει τώρα.

Όπως παρατηρείται από τα στοιχεία που φαίνονται στις ίδιες τις ταινίες, η αλλαγή στο γένος των Πριγκιπισσών έχει όλο και μεγαλύτερη πρόοδο κατα τη διάρκεια των πέντε τελευταίων ετών. Ανάμεσα στο κενό δημιουργίας Πριγκιπισσών από το 1959 μέχρι το 1989 και από το 2001 μέχρι το 2009, τα τελευταία πέντε χρόνια έχουν συντελέσει σε περισσότερες αλλαγές από ότι οι επτά τελευταίες δεκαετίες στα κινούμενα σχέδια της Ντίσνεϋ. Υπάρχουν λοιπόν στοιχεία που αποδεικνύουν τη δυναμική εξέλιξη του χαρακτήρα της Πριγκίπισσας. Η δημιουργία πρωτότυπων χαρακτήρων, η σωτηρία των αντρών από τις γυναίκες και η ανατροπή/αλλαγή της χρήσης του Φιλιού της Αληθινής Αγάπης- όλα αυτά λοιπόν κάνουν την Τρίτη Γενιά των Πριγκιπισσών της Ντίσνεϋ να είναι η πιο σύγχρονη μέχρι σήμερα, καθώς είναι και ο καλύτερος δείκτης του πόσο πολύ μπορεί να εξελιχθεί το γένος αυτό στο μέλλον.
 

Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.

Χρήστες Βρείτε παρόμοια

  • Τα παρακάτω 0 μέλη και 1 επισκέπτες διαβάζουν μαζί με εσάς αυτό το θέμα:
    Tα παρακάτω 2 μέλη διάβασαν αυτό το θέμα:
  • Φορτώνει...
Top