Obscura
Πολύ δραστήριο μέλος
Η Obscura αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 1,515 μηνύματα.
16-05-10
15:32
Χάρη στη χείρα βοηθείας που είχε την ευγένεια να μου δώσει μέσω προσωπικού μηνύματος ένα μέλος του Στεκιού και διαβάζοντας το άρθρο της wikipedia κατάλαβα τι ακριβώς θέλει να πει. Η διατύπωση στο απόσπασμα που παρέθεσε η Ισίλιελ χωλαίνει λίγο. Λανθάνουσα καταστολή είναι κατά βάση η ιδιότητα των ανθρώπων και των ζώων να επικεντρώνουν την προσοχή τους σε ερεθίσματα που έχουν λειτουργική σημασία ανα πάσα στιγμή και να αγνοούν τα υπόλοιπα. Κάποιος που έχει χαμηλή λανθάνουσα καταστολή δε θολώνει αυτομάτως τα πέριξ για να επικεντρωθεί στο λειτουργικό ερέθισμα αλλά δέχεται αφιλτράριστα τα εισερχόμενα. Αν αυτό συνδυαστεί με δυνατή μνήμη και ευφυΐα μπορεί όντως να τονώσει τη δημιουργικότητα και να ανοίξει ορίζοντες αφού ο άνθρωπος υπερβαίνει τον αυτοματισμό της μονομερούς εστίασης και μπορεί να βλέπει πράγματα εκεί που οι άλλοι δε βλέπουν τίποτα. Στην παθολογική του έκφανση αυτό το πράγμα προκαλεί μιαν ανυπόφορη αίσθηση καταιγισμού από τα περιβαλλοντικά -και όχι μόνο- ερεθίσματα την οποία το άτομο δυσκολεύεται να διαχειριστεί (κι αυτό είναι μία ερμηνεία της σχιζοφρένειας -ή ακόμα και του αυτισμού- από γνωστική σκοπιά).
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Obscura
Πολύ δραστήριο μέλος
Η Obscura αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 1,515 μηνύματα.
15-05-10
07:26
Γιο. Αυτή η συγγραφέας έβγαλε ένα best seller πρόσφατα και τώρα προσπαθεί να διαχειριστεί την επιτυχία της στο χώρο, πράγμα που αποτελεί πρόκληση δεδομένου ότι υπάρχει ο κοινός τόπος που θέλει τους συγγραφείς και τους καλλιτέχνες εν γένει να διακατέχονται από αστάθεια και ανισορροπία. Κάνει λοιπόν μία όμορφη παρατήρηση λέγοντας ότι αυτή η αντίληψη δεν ήταν δημοφιλής από πάντα.
Στην αρχαία Ελλάδα και στην αρχαία Ρώμη οι άνθρωποι απέδιδαν το ταλέντο όχι στο άτομο καθεαυτό αλλά σε έναν εξωτερικό παράγοντα, ας τον πούμε μούσες, ας τον πούμε δαίμονες, ας τον πούμε πνεύμα ή ό,τι άλλο τελοσπάντων. Έτσι υπό μία έννοια όπως και να αισθανόταν ένας καλλιτέχνης δεν του καταλογιζόταν η ευθύνη αφού ουσιαστικά κάτι άλλο κινούσε τα νήματα. Ως εκ τούτου δεν έπεφτε στο τρυπάκι της αλλαζονείας και του ναρκισσισμού.
Τα χρόνια πέρασαν και σταδιακά το κέντρο της εστίασης γίνηκε ο άνθρωπος, που θεωρείται πλέον υφαντής της μοίρας του και αναλαμβάνει πλήρως το βάρος του καλλιτεχνικού του έργου. Ενδεχομένως αυτή η μετάβαση να είναι ένας από τους λόγους που έκαναν πρόσφορο το έδαφος για την παγίωση της μοντέρνας αντίληψης του ανισόρροπου καλλιτέχνη.
Η ομιλήτρια λοιπόν προκειμένου να ανταπεξέλθει στις νέες συνθήκες που εγκατέστησε η επιτυχία της και να μην την πάρει ο διάολος όπως πολλούς "συναδέλφους" της, επιστρατεύει περίτεχνα το μαγικό τρόπο σκέψης που συνοψίζω κάααπως έτσι: "δε με ενδιαφέρει τι υπάρχει στ' αλήθεια, με ενδιαφέρει μονάχα η επίδραση που θα έχει πάνω μου αν προσποιηθώ ότι πιστεύω πως κάτι είναι αλήθεια". Έτσι ανέστησε την παλαιά αντίληψη περί ενός εξωγενούς παράγοντα που δίδει εμπνεύσεις και αυτό τη βοηθάει αφενός να μην καβαλήσει το καλάμι και αφετέρου να μην την ισοπεδώνει η πίεση του υψηλού πήχυ που έθεσε το πετυχημένο έργο της.
Συνειρμικά μου έρχεται η επιγραφή στην παλιά φιλοσοφική του ΑΠΘ:
Ο δεύτερος συνειρμός είναι η ταπείνωση για την οποία μιλάει ο Χριστιανισμός και η τάση των πνευματικών ανθρώπων να αποδίδουν τις αρετές τους ή τις καλές τους πράξεις σε κάτι εξω από αυτούς, στο Θεό.
Στην αρχαία Ελλάδα και στην αρχαία Ρώμη οι άνθρωποι απέδιδαν το ταλέντο όχι στο άτομο καθεαυτό αλλά σε έναν εξωτερικό παράγοντα, ας τον πούμε μούσες, ας τον πούμε δαίμονες, ας τον πούμε πνεύμα ή ό,τι άλλο τελοσπάντων. Έτσι υπό μία έννοια όπως και να αισθανόταν ένας καλλιτέχνης δεν του καταλογιζόταν η ευθύνη αφού ουσιαστικά κάτι άλλο κινούσε τα νήματα. Ως εκ τούτου δεν έπεφτε στο τρυπάκι της αλλαζονείας και του ναρκισσισμού.
Τα χρόνια πέρασαν και σταδιακά το κέντρο της εστίασης γίνηκε ο άνθρωπος, που θεωρείται πλέον υφαντής της μοίρας του και αναλαμβάνει πλήρως το βάρος του καλλιτεχνικού του έργου. Ενδεχομένως αυτή η μετάβαση να είναι ένας από τους λόγους που έκαναν πρόσφορο το έδαφος για την παγίωση της μοντέρνας αντίληψης του ανισόρροπου καλλιτέχνη.
Η ομιλήτρια λοιπόν προκειμένου να ανταπεξέλθει στις νέες συνθήκες που εγκατέστησε η επιτυχία της και να μην την πάρει ο διάολος όπως πολλούς "συναδέλφους" της, επιστρατεύει περίτεχνα το μαγικό τρόπο σκέψης που συνοψίζω κάααπως έτσι: "δε με ενδιαφέρει τι υπάρχει στ' αλήθεια, με ενδιαφέρει μονάχα η επίδραση που θα έχει πάνω μου αν προσποιηθώ ότι πιστεύω πως κάτι είναι αλήθεια". Έτσι ανέστησε την παλαιά αντίληψη περί ενός εξωγενούς παράγοντα που δίδει εμπνεύσεις και αυτό τη βοηθάει αφενός να μην καβαλήσει το καλάμι και αφετέρου να μην την ισοπεδώνει η πίεση του υψηλού πήχυ που έθεσε το πετυχημένο έργο της.
Συνειρμικά μου έρχεται η επιγραφή στην παλιά φιλοσοφική του ΑΠΘ:
Πηγή, όχι ιδιαιτέρως αξιόπιστη.ΜΟΥΣΑΙΣ ΧΑΡΙΣΙ ΘΥΕ σημαίνει "θυσίαζε σε Μούσες και Χάρες". [...] Από την άλλη βέβαια, θα μπορούσε να πει κανείς ότι η επιγραφή σημάινει "να προσφέρεις τα ταλέντα σου στις μούσες" δηλαδή να αξιοποιείς τις δημιουργικές σου δυνάμεις για χάρη της επιστήμης και των τεχνών (οι Χάριτες ήταν οι θεές της γοητείας, της ομορφιάς, της φύσης, της ανθρώπινης δημιουργικότητας και της γονιμότητας που έδιναν στους ανθρώπους τα ταλέντα για τέχνη). Τότε όμως η επιγραφή δε θα έλεγε ΜΟΥΣΑΙΣ ΧΑΡΙΣΙ ΘΥΕ αλλά ΜΟΥΣΑΙΣ ΧΑΡΙΤΑΣ ΘΥΕ, για λόγους συντακτικού. Εφ' όσον το συντακτικό της γλώσσας είναι το ίδιο απαράβατο όσο και τα μαθηματικά, η μόνη ερμηνεία που μορεί να υπάρξη είναι "θυσίαζε σε Μούσες και Χάρες", δηλαδή να προσφέρεις στις επιστήμες (τους κόπους σου, το χρόνο σου, τη δημιουργικότητά σου) και στον εαυτό σου με το να να καλλιεργείς τα ταλέντα σου. Είναι ένα τελείως ουμανιστικό, ανθρωποκεντρικό ρητό στο πνέυμα της Σχολής μας.
Ο δεύτερος συνειρμός είναι η ταπείνωση για την οποία μιλάει ο Χριστιανισμός και η τάση των πνευματικών ανθρώπων να αποδίδουν τις αρετές τους ή τις καλές τους πράξεις σε κάτι εξω από αυτούς, στο Θεό.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 14 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.