Νωεύς
Τιμώμενο Μέλος
Ο Ιάσων αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Επαγγέλεται Μαθητής/τρια και μας γράφει απο Άγιο Πνεύμα (Σέρρες). Έχει γράψει 5,713 μηνύματα.
12-01-09
01:24
Ο Άνθρωπος
Ο Κώστας Αξελός συνηγορεί : « Η κατανόηση του Κόσμου δεν ριζώνει στην κατανόηση του εαυτού μας. Ούτε αντίστροφα. Η «σχέση» προηγείται των δύο όρων. Ο άνθρωπος θέτει το ερώτημα του παιχνιδιού του κόσμου, και ο κόσμος διαθέτει τον άνθρωπο ως διακύβευμα»[FONT="][1][/FONT]. Γιατί, «ο άνθρωπος είναι και παραμένει ένα θραύσμα του κόσμου: το μόνο θραύσμα μέσω του οποίου τίθεται το ερώτημα του Κόσμου»[FONT="][2][/FONT].
Αν ποτέ υπήρξε (και) «ιαπετική παράδοση», τότε αυτή θα μπορούσε να είχε ξεκινήσει μεταξύ των ανθρώπων, απʼ τη στιγμή που ο Ιαπετός έθεσε ζήτημα προς τους θεούς, για την απελευθέρωση των ανθρώπων, από τα θεϊκά δεινά.
Και σήμερα, η έννοια «άνθρωπος», κάνει τον άνθρωπο, ένα «μεταλλάξιμο ουσιαστικό» της ανθρώπινης περιαυτολογίας. Διαφαίνεται πλέον, ιστορικά, ότι εδώ και κάποιες χιλιετίες- αρκετά σίγουρα, από τα μέσα της 3ης π.Χ. χιλιετίας- μεταξύ των ανθρώπων εξυφαίνεται διαμάχη, περί της αρχέγονης προέλευσης του φαινομένου «άνθρωπος»(έννοιας). Άλλοι μεν εμμένουν, στο «θέλημα Θεού», άλλοι δε, ως υπόλοιποι, αδιαφορούν (τουλάχιστον!), για το «λογικότερο»- κατʼ αυτούς!- να οφείλεται δηλαδή απλά, στις «μεταλλάξεις» της …αγριότητας.
«Θέλημα Θεού» και «θηριωδία», περιπλέκουν και περιπλέκονται σʼ όλες τις «ιστορικές στιγμές» των διανθρώπινων σχέσεων, ώστε αυτές να κυμαίνονται, μεταξύ αυτοθυσίας(αγάπης) και φόνου(οργής και μίσους). Το «ου φονεύσεις», δε συνεπάγεται ρητά, το «ου φονευθείς». Το μέλλον ανήκει στα «θελήματα Θεού», ως δεινό του παρόντος. Αυτή, η με διαφορετική αφετηρία και κοινή κατάληξη πορεία των δύο βασικών αντιλήψεων, περί της αρχής του «ανθρώπου»(έννοιας), συνηθίζεται κατά τους δύο τελευταίους αιώνες να νοείται ως «αντι-ιαπετική», ήτοι «θεοπρεπής», «ευλαβής», «ευσεβής» και «σημιτική»:ιουδαιο-χριστιανο-μουσουλμανική.
[FONT="][1][/FONT] Ανοιχτή Συστηματική- Εκδόσεις Εστία- Αθήνα (2η Έκδοση σελ. 89) τ.σ.
[FONT="][2][/FONT] Στο ίδιο, σελ. 91 τ.σ.
Ο Κώστας Αξελός συνηγορεί : « Η κατανόηση του Κόσμου δεν ριζώνει στην κατανόηση του εαυτού μας. Ούτε αντίστροφα. Η «σχέση» προηγείται των δύο όρων. Ο άνθρωπος θέτει το ερώτημα του παιχνιδιού του κόσμου, και ο κόσμος διαθέτει τον άνθρωπο ως διακύβευμα»[FONT="][1][/FONT]. Γιατί, «ο άνθρωπος είναι και παραμένει ένα θραύσμα του κόσμου: το μόνο θραύσμα μέσω του οποίου τίθεται το ερώτημα του Κόσμου»[FONT="][2][/FONT].
Αν ποτέ υπήρξε (και) «ιαπετική παράδοση», τότε αυτή θα μπορούσε να είχε ξεκινήσει μεταξύ των ανθρώπων, απʼ τη στιγμή που ο Ιαπετός έθεσε ζήτημα προς τους θεούς, για την απελευθέρωση των ανθρώπων, από τα θεϊκά δεινά.
Και σήμερα, η έννοια «άνθρωπος», κάνει τον άνθρωπο, ένα «μεταλλάξιμο ουσιαστικό» της ανθρώπινης περιαυτολογίας. Διαφαίνεται πλέον, ιστορικά, ότι εδώ και κάποιες χιλιετίες- αρκετά σίγουρα, από τα μέσα της 3ης π.Χ. χιλιετίας- μεταξύ των ανθρώπων εξυφαίνεται διαμάχη, περί της αρχέγονης προέλευσης του φαινομένου «άνθρωπος»(έννοιας). Άλλοι μεν εμμένουν, στο «θέλημα Θεού», άλλοι δε, ως υπόλοιποι, αδιαφορούν (τουλάχιστον!), για το «λογικότερο»- κατʼ αυτούς!- να οφείλεται δηλαδή απλά, στις «μεταλλάξεις» της …αγριότητας.
«Θέλημα Θεού» και «θηριωδία», περιπλέκουν και περιπλέκονται σʼ όλες τις «ιστορικές στιγμές» των διανθρώπινων σχέσεων, ώστε αυτές να κυμαίνονται, μεταξύ αυτοθυσίας(αγάπης) και φόνου(οργής και μίσους). Το «ου φονεύσεις», δε συνεπάγεται ρητά, το «ου φονευθείς». Το μέλλον ανήκει στα «θελήματα Θεού», ως δεινό του παρόντος. Αυτή, η με διαφορετική αφετηρία και κοινή κατάληξη πορεία των δύο βασικών αντιλήψεων, περί της αρχής του «ανθρώπου»(έννοιας), συνηθίζεται κατά τους δύο τελευταίους αιώνες να νοείται ως «αντι-ιαπετική», ήτοι «θεοπρεπής», «ευλαβής», «ευσεβής» και «σημιτική»:ιουδαιο-χριστιανο-μουσουλμανική.
[FONT="][1][/FONT] Ανοιχτή Συστηματική- Εκδόσεις Εστία- Αθήνα (2η Έκδοση σελ. 89) τ.σ.
[FONT="][2][/FONT] Στο ίδιο, σελ. 91 τ.σ.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Νωεύς
Τιμώμενο Μέλος
Ο Ιάσων αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Επαγγέλεται Μαθητής/τρια και μας γράφει απο Άγιο Πνεύμα (Σέρρες). Έχει γράψει 5,713 μηνύματα.
13-12-08
23:03
[ Ανάγκη για νέα κριτική έρευνα- Του ΘΑΝΑΣΗ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗ στο ένθετο «Βιβλιοθήκη»/Ελευθεροτυπία 12.12.2008
Δεν έχουν εκδηλωθεί ακόμα όλες οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης αλλά ένα μείζον αποτέλεσμά της γίνεται ήδη από τώρα ορατό. Η παρούσα κρίση καταρρίπτει πολλά από τα αξιώματα της κυρίαρχης ιδεολογίας και σαρώνει τις βασικές ιδέες που είχαν αποτελέσει την πυξίδα όχι μόνο των κυβερνήσεων και των εξουσιών αλλά και του «κοινού νου» που προσανατόλιζε τη μαζική συνείδηση. Στο μέτρο που κλονίζουν εδραιωμένες βεβαιότητες και υποχρεώνουν σε οδυνηρές αναθεωρήσεις, οι καταστάσεις κρίσης μπορεί να ευνοήσουν το πνεύμα της κριτικής έρευνας και τη διανοητική δημιουργικότητα. Έτσι και η παρούσα κρίση μπορεί να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από την αυτάρεσκη ψευδαίσθηση ότι ήδη γνωρίζουμε και κατανοούμε τον κόσμο. Σε κάθε περίπτωση μας υποχρεώνει να αναθεωρήσουμε πολλές παγιωμένες πεποιθήσεις που μέχρι τώρα έμοιαζε να διαθέτουν ένα ακλόνητο κύρος. Με άλλα λόγια, η κρίση μας υποχρεώνει να ασχοληθούμε ξανά με το επιτακτικό έργο της κριτικής κατανόησης του κοινωνικού κόσμου, απορρίπτοντας τη συμβατική «σοφία» που μας μεταβιβάζει μία κατεστημένη αυθεντία. Η ικανότητά μας να κατανοήσουμε την κοινωνία και τον κόσμο, και συνεπώς η ικανότητά μας να κρίνουμε και να αποφασίζουμε σωστά, προϋποθέτουν μία κοπιώδη, μεθοδική και απροκατάληπτη προσπάθεια διερεύνησης της σύγχρονης πολύπλοκης πραγματικότητας. Προϋποθέτουν μιάν «ιδιωτική» ζωή που δεν είναι ολοκληρωτικά υποταγμένη στην αναψυχή, στο θέαμα και στην κατανάλωση, αλλά διαθέτει τον αναγκαίο χρόνο και την ετοιμότητα για περισυλλογή, κριτικό στοχασμό, πνευματική έρευνα, αναζήτηση και γνώση…]
Δεν έχουν εκδηλωθεί ακόμα όλες οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης αλλά ένα μείζον αποτέλεσμά της γίνεται ήδη από τώρα ορατό. Η παρούσα κρίση καταρρίπτει πολλά από τα αξιώματα της κυρίαρχης ιδεολογίας και σαρώνει τις βασικές ιδέες που είχαν αποτελέσει την πυξίδα όχι μόνο των κυβερνήσεων και των εξουσιών αλλά και του «κοινού νου» που προσανατόλιζε τη μαζική συνείδηση. Στο μέτρο που κλονίζουν εδραιωμένες βεβαιότητες και υποχρεώνουν σε οδυνηρές αναθεωρήσεις, οι καταστάσεις κρίσης μπορεί να ευνοήσουν το πνεύμα της κριτικής έρευνας και τη διανοητική δημιουργικότητα. Έτσι και η παρούσα κρίση μπορεί να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από την αυτάρεσκη ψευδαίσθηση ότι ήδη γνωρίζουμε και κατανοούμε τον κόσμο. Σε κάθε περίπτωση μας υποχρεώνει να αναθεωρήσουμε πολλές παγιωμένες πεποιθήσεις που μέχρι τώρα έμοιαζε να διαθέτουν ένα ακλόνητο κύρος. Με άλλα λόγια, η κρίση μας υποχρεώνει να ασχοληθούμε ξανά με το επιτακτικό έργο της κριτικής κατανόησης του κοινωνικού κόσμου, απορρίπτοντας τη συμβατική «σοφία» που μας μεταβιβάζει μία κατεστημένη αυθεντία. Η ικανότητά μας να κατανοήσουμε την κοινωνία και τον κόσμο, και συνεπώς η ικανότητά μας να κρίνουμε και να αποφασίζουμε σωστά, προϋποθέτουν μία κοπιώδη, μεθοδική και απροκατάληπτη προσπάθεια διερεύνησης της σύγχρονης πολύπλοκης πραγματικότητας. Προϋποθέτουν μιάν «ιδιωτική» ζωή που δεν είναι ολοκληρωτικά υποταγμένη στην αναψυχή, στο θέαμα και στην κατανάλωση, αλλά διαθέτει τον αναγκαίο χρόνο και την ετοιμότητα για περισυλλογή, κριτικό στοχασμό, πνευματική έρευνα, αναζήτηση και γνώση…]
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.