Δεσμώτης
Περιβόητο μέλος
Ο Δεσμώτης αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 45 ετών. Έχει γράψει 4,605 μηνύματα.
22-08-08
00:44
Η κριτική ενός ποιήματος ή μιας μουσικής δε νομίζω ότι φανερώνει άνθρωπο αλαζόνα (παίρνω αφορμή από τις λέξεις "δεν θεωρώ πώς είναι δίκαιο να αφορίσω...ποιός είμαι τάχα)..
Οι αφορισμοί -κατάρες- που ταιριάζουν μόνο με τους εξορκισμούς δεν αφορούν άνθρωπο του γούστου. Αλαζόνας δεν είσαι όταν ασκείς κριτική. Όταν αφορίζεις, όμως, θεωρείσαι κακοπροαίρετος και τότε μειώνεις την ενδεχόμενη δυναμική της κριτικής σου.
Είμαι σαφής.
Είναι όμως αφοριστική η θεώρηση "Αν η μελοποίηση είναι επιτυχής, για όσους την ακούσουν, το ποίημα πεθαίνει". Δηλαδή το ποίημα ως δια μαγείας εξαφανίζεται από τις σελίδες βιβλίων και τις προθήκες των ψυχών μας, έκτοτε; Το ποίημα, ανασταίνεται και κοινωνείται ευκολότερα μέσα από νότες και ήχους.
Άλλο κριτική που μοιάζει με μίγμα των εκρήξεων κι άλλο αφορισμός που μοιάζει με σβησμένο φάρο.
Το ότι η "Άρνηση" του Γ. Σεφέρη μελοποιήθηκε εσφαλμένα από τον Μ. Θεοδωράκη είναι κάτι το οποίο ο καθένα το αντιλαμβάνεται: Ο Γ. Σεφέρης γράφει "Πήραμε τη ζωή μας* λάθος (συγγνώμη δε βρίσκω την άνω τελεία), ενώ ο Μ. Θεοδωράκης μελοποιεί το στίχο "Πήραμε τη ζωή μας λάθος". Αυτό αλλάζει άρδην το νόημα του στίχου.
Keyword: μετεξέλιξη.
Γιατί να γίνει πιστή στιχουργική μεταλαμπάδευση στην Θεοδωράκεια έκδοση; Υποχρεωμένος του ήταν του Σεφέρη; Του΄ταξε λάδι και δε του το'φερε και για αυτό αποφάσισε να αγνοήσει την άνω τελεία;
Όχι πως είμαι φαν του Θεοδωράκη. Προσωπικά τον βρίσκω βαρετό και μονότονο.
Αλλά δε καταλαβαίνω γιατί δε μπορεί να μεταδοθούν και οι δικοί μας κραδασμοί σε κάτι αλλότριο, αναπτύσσοντας ένα κράμα νοημάτων ή προσδίδοντας μια άλλη νοηματική διάσταση στο μελοποιημένο πια στίχο;
Η μελοποίηση είναι μια διαδικασία που απαιτεί πάνω απ' όλα σεβασμό στο στίχο (όχι μόνο όταν αυτός είναι ποίημα, αλλά και όταν είναι ένας απλός στίχος τραγουδιού). Το γεγονός ότι το μεν ποίημα γράφηκε χωρίς την πρόθεση να τραγουδηθεί δε σημαίνει εξ' ορισμού ότι είναι και ανώτερο ή πρέπει να αντιμετωπίζεται διαφορετικά από έναν άλλο στίχο.
Ο στίχος μπορεί να κρεμαστεί σε ένα δένδρο, να αναποδογυριστεί, να συμπληρωθεί με κεριά αντικαπνικά κι αρώματα γιασεμιού, να μελοποιηθεί, να ντύσει ένα πρόσωπο, να αγκαλιάσει την καρδιά μας κι ας μην είναι ο αυθεντικός.
Η μελοποίηση ενός στίχου με διαφορετικό από το πρωταρχικό νόημά του δεν στερεί τον σεβασμό που αρμόζει στον στιχουργό.
Επίσης, ένα ποίημα όταν γράφεται δεν αυτοεισάγεται σε μια μαύρη βίβλο αποκλεισμού μιας μελλοντικής μελοποιήσεως αυτού.
Σκέψου το αλλιώς. Όταν ένα πρωτοπαιγμένο τραγούδι παιχτεί παραλλαγμένο τότε τα δεκάδες "βαριασιόν" με το σκεπτικό σου θα'πρεπε να θεωρούνταν επίδειξη ασέβειας μπροστά στο original. Επειδή δεν σέβονται 100% τον αρχικό χαρακτήρα του αλλά αυτός αλλοιώνεται και μάλιστα κάποιες φορές, ριζικά.
Ο άλλος στίχος είναι απλώς μια καινούργια πινελιά. Ένα δικό σου είδωμα. Γιατί είναι επιλήψιμο αυτό;
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Δεσμώτης
Περιβόητο μέλος
Ο Δεσμώτης αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι 45 ετών. Έχει γράψει 4,605 μηνύματα.
21-08-08
17:55
Pour moi, το θέμα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν duel of fates μεταξύ ποίησης και μουσικής.
...αλλά σαν δύο δοχεία συγκοινωνούντα που το ένα, πάντα, κάτι θα αντλεί απ'τ'άλλο...
Ποίηση μελοποιημένη δεν αίρει την αποστολή της ποίησης αλλά εντρανώνει την μουσική με πνεύμα.
Το να έρχεται κανείς ως ακροατής ενός ποιήματος, μέχρι να την κοπανίσει αν αντιληφθεί δογματισμούς και ex cathedra διδαχές αφορισμούς τσιτάτα και λοιπά βαρύγδουπα, θα ήταν μια κάποια λύση αφού όλα εναπόκεινται στο γούστο και την διαφορετική αισθητική μας προσέγγιση.
Γεγονός, πάντως είναι πως δεν δύναμαι να έχω γνώμη αν δεν δοκιμάσω να δω τα της άλλης πλευράς. Δηλ. να ακούσω τη μελοποίηση ή να διαβάσω ένα ποίημα πρώτα κι ύστερα το πάντρεμα τους. Κι ακόμα πιο πολύ, δεν θεωρώ πως είναι δίκαιο να αφορίσω την άλλη πλευρά μειδιώντας ειρωνικά "δεν έπρεπε να μελοποιηθεί αλλά στίχος να'μενε"...ή "μελοποιήθηκε αισχρά" (μα ποιος είμαι τάχα
Είναι απόλαυση να σου μιλούν για αυτά που αγαπάς.
Φτάνει να σου μιλούν με ευρεία αντίληψη των πραγμάτων και όχι με τυχόν δική τους στενόμυαλη οπτική του τι πρέπει να είναι. (Βλέπε Δήμου)
(και επίσης, να μην είναι “στρατευμένη” η ποίηση της διδαχής, έλεος με αυτά, και το τι πρέπει να διαβάζουμε και τι να αφήνουμε!)
Και να δεσμεύουν τους ορίζοντες ή τα φτερά σου. Να είναι τόσο δα μικρά και να σου τα ψαλιδίζουν όσοι ποτέ δεν απέκτησαν, μόνον από κακία επειδή τόλμησαν να φυτρώσουν σε σένα, ενώ αυτοί διαθέτουν ριπίδες…
Διότι για μένα, η ποίηση έχει μόνον μια δέσμευση:
Να κάνει καλύτερη την λευκή σελίδα
(αλλιώς, το σιγάν κρείττον εστι του λαλείν, ή εν προκειμένω του …στιχορροείν και κενογραφείν)
Το παρακάτω συμπτύσσει κάθε διδαχή:
Νέοι ποιητές
Γράφε όπως θέλεις
Σε οποιοδήποτε ύφος σου αρέσει
Πολύ αίμα έχει κυλήσει κάτω από την γέφυρα
Για να συνεχίσουμε πιστεύοντας
Ότι μόνον μια οδός είναι η σωστή
Στην ποίηση τα πάντα επιτρέπονται.
Με μόνο μια δέσμευση φυσικά,
Πρέπει να βελτιώσεις την λευκή σελίδα
[Νικανόρ Πάρρα, Χιλή]
Εγώ πάντως πιστεύω ότι κάθε πράγμα γίνεται με …baby steps. Δεν βλέπεις το χάος που σε περιμένει, αν το ατενίσεις έστω για μια στιγμή τρομάζεις, βλέπεις μόνον το επόμενο βήμα και προσηλώνεσαι σε αυτό. Στο πώς να γίνει καλύτερο και ασφαλέστερο. Αν γίνεται με ντύσιμο μιας μελωδίας με ποίημα, ας γίνει. Μόνο κέρδος υπάρχει από αυτό, άλλωστε.
Εν προκειμένω, “Λόλα να ένα ποίημα”. Μια καλή αρχή δηλαδή είναι να μάθουμε να το ξεχωρίζουμε. Διότι δεν είναι όλα ένα ποίημα..
Δυστυχώς.
Επίσης το θέμα της μελοποίησης ποιημάτων είναι άρρηκτα ενωμένο και με το θέμα της ομοιοκατάληκτης ποιήσεως.
Ενώ δεν με ελκύει πολύ η ομοιοκατάληκτη ποίηση (είτε σε αυστηρές, σχεδόν με μαθηματική επιμέλεια στροφές, με στίχους πλεγμένους και συλλαβές κτύπους, μα πάντα έχοντας κυρίαρχο τον τονισμό και τον ρυθμό της ομοιοκαταληξίας), αναγνωρίζω το επίπονο και το καλοδουλεμένο που έχουν όσα ποιήματα ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες. Το πόσο δύσκολο είναι να συμβαδίζει το νόημα, να κυριαρχεί, και να μην φθίνει ή υπονομεύεται για χάρη μιας εύκολης ρίμας. Αυτού του είδους η ποίηση είναι απείρως δυσκολότερη από την σε ελεύθερο στίχο. Απείρως πιο έντεχνη.
(ναι, το καλό ποίημα μπορεί να είναι ομοιοκατάληκτο. Και όταν αυτό μελοποιηθεί, είναι δύσκολο να μην μιλήσει βαθιά μέσα μας.)
Θέλω να πιστεύω πάντα ότι οι αυστηρότερες μορφές επιβάλλεται να προυπάρξουν του ελεύθερου στίχου, ως ένα είδος ασκήσεως. Ο ρυθμός πρέπει να ενυπάρχει στο ποίημα, ακόμη κι όταν ξεγελάει η “ελεύθερη” μορφή του. Ο Πικάσσο, για παράδειγμα, ήταν πολύ καλός στο σχέδιο, πριν το εγκαταλείψει. Δεν μας επιτρέπεται να πεταχθούμε με την πρώτη στα υψηλά και αφηρημένα, ακόμη και όταν η εποχή το δικαιολογεί…
Όταν ένα ποίημα μελοποιείται, λοιπόν, πάει τσάρκα στα αυτιά μας και άλλοτε φτάνει στα τρίσβαθα μας, χρωματίζοντας τα μπλέ κι άλλοτε κίτρινα.
...αλλά σαν δύο δοχεία συγκοινωνούντα που το ένα, πάντα, κάτι θα αντλεί απ'τ'άλλο...
Ποίηση μελοποιημένη δεν αίρει την αποστολή της ποίησης αλλά εντρανώνει την μουσική με πνεύμα.
Το να έρχεται κανείς ως ακροατής ενός ποιήματος, μέχρι να την κοπανίσει αν αντιληφθεί δογματισμούς και ex cathedra διδαχές αφορισμούς τσιτάτα και λοιπά βαρύγδουπα, θα ήταν μια κάποια λύση αφού όλα εναπόκεινται στο γούστο και την διαφορετική αισθητική μας προσέγγιση.
Γεγονός, πάντως είναι πως δεν δύναμαι να έχω γνώμη αν δεν δοκιμάσω να δω τα της άλλης πλευράς. Δηλ. να ακούσω τη μελοποίηση ή να διαβάσω ένα ποίημα πρώτα κι ύστερα το πάντρεμα τους. Κι ακόμα πιο πολύ, δεν θεωρώ πως είναι δίκαιο να αφορίσω την άλλη πλευρά μειδιώντας ειρωνικά "δεν έπρεπε να μελοποιηθεί αλλά στίχος να'μενε"...ή "μελοποιήθηκε αισχρά" (μα ποιος είμαι τάχα
Είναι απόλαυση να σου μιλούν για αυτά που αγαπάς.
Φτάνει να σου μιλούν με ευρεία αντίληψη των πραγμάτων και όχι με τυχόν δική τους στενόμυαλη οπτική του τι πρέπει να είναι. (Βλέπε Δήμου)
(και επίσης, να μην είναι “στρατευμένη” η ποίηση της διδαχής, έλεος με αυτά, και το τι πρέπει να διαβάζουμε και τι να αφήνουμε!)
Και να δεσμεύουν τους ορίζοντες ή τα φτερά σου. Να είναι τόσο δα μικρά και να σου τα ψαλιδίζουν όσοι ποτέ δεν απέκτησαν, μόνον από κακία επειδή τόλμησαν να φυτρώσουν σε σένα, ενώ αυτοί διαθέτουν ριπίδες…
Διότι για μένα, η ποίηση έχει μόνον μια δέσμευση:
Να κάνει καλύτερη την λευκή σελίδα
(αλλιώς, το σιγάν κρείττον εστι του λαλείν, ή εν προκειμένω του …στιχορροείν και κενογραφείν)
Το παρακάτω συμπτύσσει κάθε διδαχή:
Νέοι ποιητές
Γράφε όπως θέλεις
Σε οποιοδήποτε ύφος σου αρέσει
Πολύ αίμα έχει κυλήσει κάτω από την γέφυρα
Για να συνεχίσουμε πιστεύοντας
Ότι μόνον μια οδός είναι η σωστή
Στην ποίηση τα πάντα επιτρέπονται.
Με μόνο μια δέσμευση φυσικά,
Πρέπει να βελτιώσεις την λευκή σελίδα
[Νικανόρ Πάρρα, Χιλή]
Εγώ πάντως πιστεύω ότι κάθε πράγμα γίνεται με …baby steps. Δεν βλέπεις το χάος που σε περιμένει, αν το ατενίσεις έστω για μια στιγμή τρομάζεις, βλέπεις μόνον το επόμενο βήμα και προσηλώνεσαι σε αυτό. Στο πώς να γίνει καλύτερο και ασφαλέστερο. Αν γίνεται με ντύσιμο μιας μελωδίας με ποίημα, ας γίνει. Μόνο κέρδος υπάρχει από αυτό, άλλωστε.
Εν προκειμένω, “Λόλα να ένα ποίημα”. Μια καλή αρχή δηλαδή είναι να μάθουμε να το ξεχωρίζουμε. Διότι δεν είναι όλα ένα ποίημα..
Δυστυχώς.
Επίσης το θέμα της μελοποίησης ποιημάτων είναι άρρηκτα ενωμένο και με το θέμα της ομοιοκατάληκτης ποιήσεως.
Ενώ δεν με ελκύει πολύ η ομοιοκατάληκτη ποίηση (είτε σε αυστηρές, σχεδόν με μαθηματική επιμέλεια στροφές, με στίχους πλεγμένους και συλλαβές κτύπους, μα πάντα έχοντας κυρίαρχο τον τονισμό και τον ρυθμό της ομοιοκαταληξίας), αναγνωρίζω το επίπονο και το καλοδουλεμένο που έχουν όσα ποιήματα ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες. Το πόσο δύσκολο είναι να συμβαδίζει το νόημα, να κυριαρχεί, και να μην φθίνει ή υπονομεύεται για χάρη μιας εύκολης ρίμας. Αυτού του είδους η ποίηση είναι απείρως δυσκολότερη από την σε ελεύθερο στίχο. Απείρως πιο έντεχνη.
(ναι, το καλό ποίημα μπορεί να είναι ομοιοκατάληκτο. Και όταν αυτό μελοποιηθεί, είναι δύσκολο να μην μιλήσει βαθιά μέσα μας.)
Θέλω να πιστεύω πάντα ότι οι αυστηρότερες μορφές επιβάλλεται να προυπάρξουν του ελεύθερου στίχου, ως ένα είδος ασκήσεως. Ο ρυθμός πρέπει να ενυπάρχει στο ποίημα, ακόμη κι όταν ξεγελάει η “ελεύθερη” μορφή του. Ο Πικάσσο, για παράδειγμα, ήταν πολύ καλός στο σχέδιο, πριν το εγκαταλείψει. Δεν μας επιτρέπεται να πεταχθούμε με την πρώτη στα υψηλά και αφηρημένα, ακόμη και όταν η εποχή το δικαιολογεί…
Όταν ένα ποίημα μελοποιείται, λοιπόν, πάει τσάρκα στα αυτιά μας και άλλοτε φτάνει στα τρίσβαθα μας, χρωματίζοντας τα μπλέ κι άλλοτε κίτρινα.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 15 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.