Τα βιβλία της Επανάστασης - (με αφορμή την έλλειψη βιβλίων στα σχολεία)

Της Νίοβης Ζαραμπούκα Χατζημάνου

«Είδατε –πετάγονται και λένε οι νέοι όλο ειρωνεία- πώς η αστυνομία χτυπούσε με τα γκλομπ το Σύνταγμα;»
«Φοιτητές και καθηγητές βρίσκονται στο μονοπάτι του πολέμου. Συγκρούσεις και διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, Λύκεια και πανεπιστήμια κατειλημμένα από τους φοιτητές. Βίαιες συγκρούσεις με την αστυνομία μπροστά στο κοινοβούλιο… Στη Ρώμη, φοιτητές αντιμετώπισαν την αστυνομία κρατώντας ασπίδες με τίτλους βιβλίων πάνω τους. Το μήνυμα ήταν το εξής: είναι η ίδια η κουλτούρα που αντιστέκεται στις περικοπές; τα βιβλία τα ίδια πολεμούν την αστυνομία.»


Πρόκειται για ένα απόσπασμα ενός κειμένου που έγραψε η συλλογικότητα συγγραφέων Wu Ming για το φοιτητικό κίνημα της Ιταλίας που έκανε τα βιβλία… ασπίδα του… κυριολεκτικά. Η ιδέα ήρθε από τη συνέλευση φοιτητών στο πανεπιστήμιο της Sapienza στη Ρώμη. «Οι κλασσικοί ενάντια στα γκλομπ». Οι φοιτητές βγήκαν στους δρόμους με ασπίδες, όπου πάνω τους ήταν ζωγραφισμένα τα αγαπημένα βιβλία όσων τις κρατούσαν, για να συγκρουστούν με την αστυνομία. Οι Wu Ming τους βάφτισαν “Book block”. Και ίσως να ήταν η μόνη φορά που μου άρεσε μία από τις «εναλλακτικές» δράσεις των Ιταλών συντρόφων που πολλές φορές με εκνεύριζαν στις φοιτητικές πορείες ενάντια στο νόμο Gelmini. Μου άρεσε γιατί δεν ήταν απλά «εναλλακτικό». Ήταν έξυπνο και στοχευμένο ενώ συνόψιζε αυτό που θεωρούσα και θεωρώ το μεγάλο μας όπλο: τη γνώση.
Ήταν συγκινητικό να βλέπεις συντρόφους να συγκρούονται με την αστυνομία κρατώντας βιβλία… κρατώντας αυτά για τα οποία αγωνιζόμασταν. Και τα βιβλία για τους Ιταλούς είναι ένα αγαθό για το οποίο πρέπει να πληρώσουν πολλά από το δημοτικό έως και το πανεπιστήμιο για να τα αποκτήσουν. Ακόμη μου φαίνεται περίεργο το ότι το Πολυτεχνείο του Μιλάνου έχει ένα μαγαζί στην είσοδο όπου πωλούνται τα βιβλία και κάθε τόσο βλέπεις στις βιτρίνες του εκπτώσεις και μεγάλες προσφορές! Μου φαινόταν θλιμμένα εκείνα τα βιβλία που περίμεναν καιρό κάποιο φοιτητή να έρθει να το πάρει. Σίγουρα αν τα βιβλία αυτά γνώριζαν τα δικά μας θα ζηλεύανε. Θα ζηλεύανε το ότι όταν φτάνανε οι κούτες στη σχολή, έπεφτε σύρμα και έτρεχαν διάφοροι αρχιτέκτονες να τα πάρουν λες και θα τελείωναν….


Κυρίως όμως ήταν εξοργιστικό γιατί έβλεπες όλη τη λογική του συστήματος, μόνο σε μερικές ώρες σύγκρουσης σε ένα δρόμο. Αηδιαστικοί αστυνομικοί(το κράτος) να επιτίθενται και να χτυπάνε τους φοιτητές και τα βιβλία τους(τη γνώση και όσους την υπερασπίζονται). «Αυτά τα «όπλα της λογοτεχνίας» με καθησύχασαν: πάει να πει ότι λίγη αγάπη για το διάβασμα εμείς οι καθηγητές μπορέσαμε να τη μεταδώσουμε σε αυτά τα παιδιά» CarlottaBendandi (καθηγήτρια στο λύκειο Galvani στη Μπολόνια)» «…. Βέβαια δεν πρόκειται για αναγνώσματα της γενιάς τους, φαίνεται περισσότερο σαν να έχουν βγει από το 60 και το 70 των γονιών τους, και όχι από τη δική τους προσωπική εμπειρία των παιδιών. Αλλά αυτό είναι σχετικό: οι μαθητές ξέρουν ότι ο Δον Κιχώτης υπάρχει, γνωρίζουν το συμβολισμό, και τον χρησιμοποιούν. Ακριβώς, το να βλέπεις ένα αστυνομικό να χτυπάει τον Δον Κιχώτη κάνει εντύπωση…»*


Και η πρακτική αυτή υιοθετήθηκε και από το Αγγλικό φοιτητικό κίνημα. Κι άλλα βιβλία κι άλλες ασπίδες.
Χρειαζόμαστε υλικά!!! Παρακαλούμε φέρτε μαζί σας χαρτόνι, ταινία, βούρτσες, αφρό, μαχαίρια, ψαλίδια… ότι μπορείτε να βρείτε. Αν φτιάχνετε ένα βιβλίο στο σπίτι σας φέρτε το στις 9 του μήνα στο ULU, Malet St, στις 11.Τα βιβλία που είναι έτοιμα να διαδηλώσουν είναι:Luther Blisset-Q (δανεισμένο από Ιταλία). Όμηρος- η Οδύσσεια (λόγω της συμπάθειας προς τους έλληνες), Beckett, Dante….. (από το κάλεσμα της σχολής καλών τεχνών στο Λονδίνο)


«Γεμάτο ενθουσιασμό είναι το σχόλιο του GianMarioAnselmi, καθηγητή της ιταλικής λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο της Μπολόνια. «Αυτοί οι νέοι έκαναν ασπίδα τους την κουλτούρα που είναι η μόνη μας ταυτότητα. Εμείς υπερασπιζόμαστε τον εαυτό μας με τους κλασσικούς ενώ εσείς, Κυβερνηση, επιτίθεστε με όλες σας τις δυνάμεις. Οι τίτλοι ποικίλουν, ποιος ξέρεις με ποιον τρόπο επιλέχθηκαν μετά από ποιες προτάσεις και συμβουλές, αλλά δεν έχει σημασία. Ο συμβολισμός μετράει. Και αυτές οι ασπίδες, μας αφηγούνται την ουτοπία, την ιστορία, το κουράγιο, τον έρωτα»*
«Πίσω από τα βιβλία-ασπίδα- βρίσκεται μια γενιά που αναγνωρίζεται και ξαναβρίσκεται μέσα στις διαμαρτυρίες». Και κάτι ακόμα «Ένα κίνημα που μιλάει την ίδια γλώσσα με την ίδια γραμματική, μια ίδια γενιά που εξεγείρεται αν και μένει σε διαφορετικές μητροπόλεις, που θρέφεται από την αποφασιστικότητα των αγώνων, και τσιμπάει όπως μια σφήκα» **


Τα βιβλία γίνανε η ασπίδα μας όταν κάναμε κίνημα, όταν παλεύαμε στις συνελεύσεις, όταν γράφαμε κείμενα… Και όσο οι φασίστες μας αποκαλούνε άπλυτους μαλλιάδες, τόσο θα λυσσάμε και θα διαβάζουμε για να μάθουμε κι άλλα, και θα διεκδικούμε όλα τα βιβλία του κόσμου. Τα βιβλία είναι και θα είναι τα όπλα μας γιατί μας δώσανε τις λέξεις για να εκφράσουμε αυτό που κάποτε τότε στα πρώτα μας πολιτικά σκιρτήματα, το θεωρούσαμε ένστικτο.
Οι φωτοτυπίες πετιούνται, μπερδεύονται, χάνονται. Σε φωτοτυπίες μου αρέσει να διαβάζω μόνο προκηρύξεις. Και μόνο τέτοιες φωτοτυπίες πρέπει να δεχτούμε να περνούν την πόρτα των σχολείων. Προκηρύξεις που θα ανάψουν σπίθες και μετά θα ανάψουν φωτιές όχι για να κάψουν το σχολείο, ούτε για να κάψουν τα βιβλία, αλλά για να κάψουν αυτούς που μας στερούνε τα βιβλία!
Και θα κλείσω όχι με ένα τσιτάτο για τα βιβλία αλλά με ένα απόσπασμα από το δωδεκάλογο του γύφτου του Κωστή Παλαμά το οποίο είχα διαβάσει στο βιβλίο των κειμένων της πρώτης λυκείου και δεν το ξέχασα ποτέ:


«Εμείς δε γονατίσαμε σκυφτοί, τα πόδια να φιλήσουμε του δυνατού, εκείνου που πατεί μας…»


* άρθρο της εφημερίδας La Repubblica https://editoria.let.uniroma1.it/cms/files/Da_Boccaccio_a_Miller.pdf
** Il Sole 24 Ore: notizie di finanza, economia, cronaca italiana, esteri, borsa e fisco


[πηγή]

​